บทที่11 การยศาสตร์ Ergonomics

ความหมาย : กฏของงานซึ่งเป็นศาสตร์หรือวิชาการที่เป็นการปรับเปลี่ยนสภาพงานให้เหมาะสมกับผู้ปฏิบัติงานหรือเป็นการปรับปรุงสภาพการทำงาน

มาตรฐานและการออกแบบสถานีงานที่ใช้คอมพิวเตอร์

  ท่าทางที่สามารถก่อให้เกิดอันตราย ได้แก่ การโน้มตัวไปข้างหน้า การยืดแขนมากเกินไป การนั่งเก้าอี้ต่ำหรือสูงเกินไป

   การวัดสัดส่วนร่างกายสำหรับการออกแบบสถานีทำงานการออกแบบสถานีงานต้องพิจารณาจากสัดส่วนร่างกายของผู้ปฏิบัติงาน

1.ความสูงจากระดับสะโพกขณะนั่ง

2.ความสูงจากระดับเท้าขณะนั่ง

3.ความยาวขากก้นขณะนั่ง

4.ความกว้างของสะโพกในขณะที่นั่ง

การจัดสุขภาวะให้เหมาะแก่การทำงาน

1.เมื่ออยู่ในท่าทำงานสามารถตั้งศีรษะได้ตรง

2.สายตามองไปด้านหน้าได้สะดวก จอภาพอยู่ต่ำเล็กน้อยกว่าระดับสายตา

3.กล้ามเนื้อไหล่ผ่อนคลาย

4.มือทั้งสองข้างอยู่ในแนวเดียวกันกับแขน

5.หลังตั้งตรงพอดีกับที่พักหลัง

6.เอกสารอยู่ในตำแหน่งที่ง่ายต่อการมอง

7.เท้าทั้งสองข้างสามารถวางได้พอดี

การจัดแสงสว่างในการทำงาน

1.ความสว่างเหมาะสมกับลักษณะงาน

2.การเลือกชนิดของอุปกรณ์ไฟฟ้า เช่น หลอดไฟ

3.ค่าการสะท้อนแสงเหมาะกับการทำงาน เช่น เพดาน (70-80%)

4.ปรับตำแหน่งของจอภาพให้อยู่ในแนวขนาน

5.อัตราส่วนระหว่างระยะห่างของโคมไฟ

6.การใช้อุปกรณ์เสริม เช่น แผ่นกรองแสง

ปัญหาสุขภาพ : ความผิดปกติของผิวตา เกิดจากแสงสว่างที่มากหรือน้อยเกินไป , การปรับโฟกัส เกิดได้จากขนาดของตัวหนังสือ , การจัดวางคอมพิวเตอร์ เช่น ระยะห่างตากับจอภาพ

แนวทางการแก้ไข :

1.สถานที่ทำงาน (ควรใช้จอแบบเพื่อลดการสะท้อนแสง , ปรับความสว่างและตวามแตกต่างของสี , เลือกใช้ตัวอักษรเข้มบนพื้นจอสีอ่อน , จัดจอภาพให้มีระยะห่างจากตาประมาณ60 ซ.ม , โต๊ะควรสูงพอสำหรับมีที่ว่างให้เข่าไม่ติดโต๊ะ , เก้าอี้ควรมีที่หนุนหลัง)

2.แสงสว่างไม่ควรอยู่ด้านหน้าและด้านหลังควรอยู่ด้านข้างจอภาพ

3.การพักสายตา ควรพักสายตาเป็นระยะๆ ทุก1ชม.ควรหยุดทำงานและลุกขึ้นเดิน

4.การปรับพฤติกรรมการใช้สายตา(การนวดผ่อนคลายกล้ามเนื้อตา , ใช้การประคบด้วยน้ำอุ่นหรือน้ำเย็น , ควรบริหารกล้ามเนื้อตาอย่างต่อเนื่อง)

5.การใช้น้ำตาเทียม เพื่อป้องกันเยื่อบุตาแห้ง


ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดโรคกล้ามเนื้อเรื้อรัง

1.ท่านั่งทำงานไม่เหมาะสม

2.กล้ามเนื้อมีการทำงานมากเกินไป

3.ขาดการออกกำลังกายอย่างถูกต้อง

โรคปวดหลังส่วนกลาง แนวทางแก้ไข : จัดสภาพแวดล้อมในการทำงานให้เหมาะสม , ยืดเหยียดกล้ามเนื้อหลัง

เคล็ดลับป้องกันโรคจากคอมพิวเตอร์

การปรับแต่งสภาพแวดล้อม

 1.คีย์บอร์ด ตรวจสอบว่าคีย์บอร์ดของคุณว่าอยู่ในระดับที่แขนเหมาะสมหรือเปล่า  ต้องมั่นใจว่าข้อศอกอยู่ในมุมที่เปิด90องศา  ตำแหน่งที่นั่งต้องอยู่ตรงกลางคีย์บอร์ด

2.จอคอมพิวเตอร์ หมั่นทำความสะอาดจอภาพ  ควรปรับแสงสว่างจอภาพให้พอดี  ปรับหน้าจอให้แหงนขึ้นเรียบร้อย พยายามอย่าจ้องหน้าจอนานๆ

3.เก้าอี้ เบาะเก้าอี้ไม่ควรแหงนขึ้น เก้าอี้ควรปรับระดับความสูงไม่ควรนั่งงอตัว

4.แสง โคมไฟบนโต๊ะทำงานควรใช้แสงสีขาว  หลอดไฟควรมีแสงสว่างในโทนเดียวกัน  จะดีมากถ้าตำแหน่งของแสงสามารถปรับขึ้นลงได้